Le Dónall Ó Braonáin, RTÉ Raidió na Gaeltachta. Léacht an Oireachtais 2006. Aimsir mhór chomórtha í an bhliain seo 2006. Rinneadh comóradh ar Sigmund Freud a tháinig ar an saol céad caoga bliain ó shin ar 6 Bealtaine 1856, rugadh an mórchumadóir Wolfgang Amadeus Mozart dhá chéad caoga bliain ó shin agus céad bliain ó shin […]
Category: Ábhar i nGaeilge
Ábhar i nGaeilge.
Le Declan Kiberd. Foilsithe in Idir Dhá Chultúr, Coiscéim 1993. Tá galar tógálach ar lucht na Gaeilge sa tír seo — go bhfuil siad ag tnúth de shíor le mórscríbhneoir Gaeilge agus go bhfuil siad sásta an gradam úd a bhronnadh go bliantúil ar gach úrscríbhneoir nuafhoilsithe. Ach tá dream eile ann freisin a bhíonn […]
Leis an Dochtúr Louis de Paor. Tugadh an léacht seo ag Scoil Gheimhridh Chumann Merriman i 2006. Tá cuntas corraitheach ag Aindreas Ó Gallchóir ar thuras a thug sé ar an gCnocán Glas i dteannta an Chadhnaigh sa bhliain 1967 le clár faisnéise ar a shaol agus a shaothar a thaifeadadh: Ag deireadh uaigneach an scannáin sin […]
Le Máire Ní Annracháin. In Léachtaí Cholm Cille XXXVII a céadfhoilsíodh an t‑alt seo. An eagna, a dúirt Job,1, An eagna, cá bhfuil sí le fáil, agus cá bhfuil teacht ar an tuiscint?2 Baineann an cheist le cúram bunúsach na daonnachta faoin rud is cóir a dhéanamh sa saol seo agus faoin áit a bhfuil slánú […]
There Goes Cré na Cille
Le Louis de Paor. Is mór an rud ag scríbhneoir aitheantas. É seo a chloisteáil ag dul thart dhom i bPáirc an Chrócaigh lá mórchluiche: ‘there goes Cré na Cille’. Máirtín Ó Cadhain, Páipéir Bhána agus Páipéir Bhreaca. Fiú is gur i bPáirc an Chrócaigh seachas Staid Semple a tharla sé, tá scéilín an Chadhnaigh ag teacht […]
Le Liam Mac Con Iomaire. Ag Dáil Uí Chadhain a tugadh an léacht seo ar an 8 Aibreán 1989. Le naoi mbliana anuas, ón mbliain 1980, tugtar léacht phoiblí uair sa bhliain sa Choláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath, i gcuimhne ar Mháirtín Ó Cadhain. As na naoi léacht a tugadh go dtí seo is faoi scríbhinní polaitiúla Uí Chadhain (go […]
Le Michael O’Riordan, Cathaoirleach Pháirtí Cumannach na hÉireann. Ag Dáil Uí Chadhain a tugadh an léacht seo ar an 8 Aibreán 1989. I mí Feabhra 1940, cúig mhí tar éis tús a bheith curtha leis an Dara Cogadh Domhanda, cuireadh i gcampa géibhinn an Churraigh mé in éineacht le beirt Chorcaíoch eile, Tadhg Ó Conaill agus Mícheál […]
An Cadhnach sa Chathair
Réimeanna teanga a níos dráma de ghearrscéal Le Fidelma Ní Ghallchobhair. Foilsíodh an t‑alt seo i dtosach in Feasta Aibreán agus Bealtaine 2007. Ó Cadhain agus an drámaíocht Sa léacht chlúiteach, Páipéir Bhána agus Páipéir Bhreaca, a thug sé an bhliain sular cailleadh é, dúirt Máirtín Ó Cadhain (Ó Cadhain 1969:24–25) gur scríobh sé ceithre dhráma ar fad, ceann […]
Le Team Peaidí Mac Diarmada. Dáil Uí Chadhain. Éist leis an léacht An léacht go hachomair Caint a thug Team Pheaidí Mac Diarmada ag ócáid a d’eagraigh Dáil Uí Chadhain cois uaigh an Chadhnaigh sa mbliain 1989. Comharsa ón gCnocán Glas ab ea Team Pheaidí, é trí bliana níb óige ná an Cadhnach, agus a d’oibrigh leis ar an […]
Clár raidió la RTÉ Raidió na Gaeltachta Craoladh an clár seo den chéad uair ar 10ú Márta, 2010. Éist leis an gclár An clár go hachomair Clár faoi mhórshaothar an Chadhnaigh, Cré na Cille. Liam Mac Con Iomaire a chuir i láthair é. Cathal Ó Háinle, Éamon Ó Ciosáin, Louis de Paor, Máire Ní Annracháìn, Gearóid Denvir, Alan Titley, Róisín Ní Ghairbhí […]